Mława jest miastem powiatowym położonym w północnej części województwa mazowieckiego, na północy powiatu mławskiego, na Wzniesieniach Mławskich, nad rzeką Seracz, w odległości ok. 120 km od Warszawy (współrzędne geograficzne: 20°23′E, 53°07′N). Powierzchnia miasta wynosi 34,86 km kw., mieszka w nim 30 403 osób (stan na 31 grudnia 2020 r.). Najwyżej położony punkt o wysokości 180 m n.p.m. znajduje się w północno-zachodniej części miasta, najniższy obszar występuje w południowej części miasta, w dolinie rzeki Seracz i wynosi 135 m n.p.m. Przez Mławę przebiegają jedne z najważniejszych szlaków komunikacyjnych w kraju: magistrala kolejowa E 65 (Gdańsk-Wiedeń) i droga krajowa nr 7 łącząca Gdańsk z Warszawą, a także drogi wojewódzkie nr 544 (Brodnica-Przasnysz) i 563 (Rypin-Mława).

Miasto jest prężnie rozwijającym się ośrodkiem przemysłowo-gospodarczym z dominacją przedsiębiorstw branż elektronicznej, spożywczej, budowlanej i usługowej. W mieście działa około 20 szkół podstawowych i średnich (w tym Państwowa Szkoła Muzyczna I i II stopnia) oraz filia Państwowej Uczelni Zawodowej im. Ignacego Mościckiego w Ciechanowie –  Wydział Nauk Technicznych i Społecznych. Funkcjonują tutaj także Miejski Dom Kultury, Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji, biblioteki, muzea, galerie i kluby sportowe. W Mławie istnieją cztery parafie rzymskokatolickie oraz kilka mniejszych wspólnot wyznaniowych. Na terenie miasta znajdują się szpital, liczne przychodnie, prywatne gabinety lekarskie i apteki, sąd rejonowy, Towarzystwo Budownictwa Społecznego, wiele banków i agencji ubezpieczeniowych. Jest tutaj wydawana lokalna prasa drukowana („Nowy Kurier Mławski” i „Tygodnik gazeta mławska”), działa rozgłośnia Radio 7 oraz kilka portali informacyjnych. Więcej informacji o atrakcjach miasta i regionu znajdziecie TUTAJ.

Mława ma dla swoich mieszkańców oraz gości bogatą ofertę wydarzeń kulturalnych. Rok rozpoczynamy Koncertem Noworocznym, przyciągającym na scenę hali widowiskowo-sportowej I Liceum Ogólnokształcącego setki melomanów. Podczas koncertów w repertuarze poważnym i rozrywkowym występują gwiazdy polskiej muzyki kameralnej, w tym artyści wywodzący się z Mławy. W lipcu zapraszamy na Dni Mławy, podczas których świętujemy rocznicę nadania jej praw miejskich (13 lipca 1429 r.). Na plenerowej estradzie występują wówczas najbardziej znani artyści polskiej sceny muzycznej. Wydarzeniami towarzyszącymi są Jarmark Wojciechowy i Mławskie Targi Przemysłowe. Końcówka sierpnia upływa pod znakiem obchodów rocznicy wybuchu II wojny światowej i Bitwy pod Mławą. Najbardziej widowiskowymi ich elementami są piknik militarny, podczas którego można obejrzeć najnowsze zdobycze wojskowych technologii, a także plenerowa inscenizacja nalotu bombowego na miasto na Starym Rynku. Jesień w Mławie należy do miłośników jazzu i rocka. Ci pierwsi mają okazję posłuchać największych znakomitości gatunku podczas Victor Young Jazz Festivalu Mława, natomiast amatorzy mocniejszych brzmień chętnie przychodzą posłuchać uczestników Ogólnopolskiego Festiwalu Muzyki Młodzieżowej Rockowania (obie imprezy są organizowane w Miejskim Domu Kultury w Mławie). Rok kończymy miejskimi mikołajkami i spotkaniem wigilijnym, podczas których składamy sobie najserdeczniejsze życzenia i bawimy się z mikołajem. Więcej informacji o wydarzeniach kulturalnych w Mławie znajdziecie TUTAJ.

Prawa miejskie Mława uzyskała 13 lipca 1429 r., kiedy to prawo chełmińskie nadali jej książęta mazowieccy Siemowit V, Kazimierz II i Władysław I. W ciągu wieków była ważnym ośrodkiem miejskim na pograniczu mazowiecko-pruskim – bliskość granicy, sąsiedztwo ważnych szlaków handlowych, silnie zadrzewione okoliczne lasy (puszcza mławska), żyzna ziemia w dolinie Seracza i pobliskie złoża rud sprzyjały rozwojowi handlu, przetwórstwa płodów rolnych i produkcji rzemieślniczej. W okolicy powstawały młyny, smolarnie i barcie. Bezpieczeństwu miasta sprzyjały liczne bagna, mokradła i torfowiska, stanowiące naturalną barierę chroniącą je przed atakami wrogów. Nadgraniczne położenie przyczyniło się do osiedlania się w mieście przybyszów różnych narodowości – m.in. żydowskiej i romskiej. Najliczniejszą mniejszością narodową i religijną w Mławie byli Żydzi, którzy pojawili się tutaj prawdopodobnie pod koniec XV wieku. Szacuje się, że przed wybuchem II wojny światowej 1/3 mieszkańców stanowili przedstawiciele ludności żydowskiej.

Jednym z najważniejszych wydarzeń w historii miasta, dowodzącym bohaterskiej postawy mieszkańców, była heroiczna obrona miasta przed wojskami niemieckimi w bitwie pod Mławą (1-4 września 1939 r.) – kluczowe starcie kampanii wrześniowej podczas II wojny światowej, w którym poległo 800 żołnierzy polskich, a od 2000 do 4500 zostało rannych (bilans strat po stronie niemieckiej wyniósł 1500-2000 poległych i ok. 4000 rannych). Obecnie w miejscu bitwy w Uniszkach Zawadzkich znajdują się upamiętniające tamte wydarzenia Mauzoleum Żołnierzy Września i charakterystyczny Pomnik Piechura. Innym tragicznym epizodem II wojny światowej był mord na wzgórzu Kalkówka, dokonany przez żołnierzy Gestapo na 364 więźniach więzienia mławskiego. W miejscu kaźni wzniesiono pomnik z napisem „Ojczyzna to ziemia i groby. Narody tracąc pamięć, tracą życie”. W ciągu całej II wojny światowej zginęło ok. 11 000 mieszkańców, a miasto zostało zniszczone w 67 proc. (zniszczono 775 budynków mieszkalnych). Jak jednak podkreśla historyk prof. Leszek Zygner, „dzięki jakiejś tajemniczej sile życia, nieugiętej postawie jego [miasta] mieszkańców, Mława odrodziła się jak Feniks z popiołu, aby stać się domem dla ocalałych i schronieniem dla przybyszów z różnych stron”. Więcej informacji o wydarzeniach historycznych w Mławie znajdziecie TUTAJ.

Transport kołowy
Przez Mławę przebiegają:
droga krajowa nr 7, łącząca południową Polskę z północną

drogi wojewódzkie:
nr 544 Brodnica -Działdowo -Mława-Przasnysz
nr 563 Rypin - Żuromin- Mława
nr 615 Mława - Ciechanów

drogi powiatowe :
nr 351 Szreńsk - Mława
nr 303 Turza - Krępa - Lewiczyn - Mława
nr 312 Mława - Windyki - Wieczfnia
nr 320 Mława - Dębsk - Dzierzgowo
nr 352 Turza - Łomia - Mława
inne drogi o znaczeniu lokalnym

Drogi
Długość dróg krajowych - 6 km
Długość dróg wojewódzkich - 9,3 km
Długość dróg powiatowych - 26 km
Długość dróg miejskich - 70 km

Transport kolejowy
Przez miasto przebiega główny, zelektryfikowany szlak kolejowy Warszawa – Gdańsk, będący częścią magistrali europejskiej E-65 Gdańsk – Wiedeń.

Transport lotniczy
Najbliższe lotniska w okolicach Mławy:
Warszawa – 135 km
Olsztyn – 90 km
Szczytno – 80 km
Przasnysz – 30 km

Powierzchnia gruntów w ha (%):
Użytki rolne – 1881 ha (54%)
w tym: grunty rolne – 1474 ha
sady – 18 ha
łąki trwałe - 186 ha
pastwiska trwałe – 80 ha
grunty rolne zabudowane - 118 ha
rowy – 5 ha
Użytki leśne i zadrzewione i zakrzewione – 838 ha (24%)
Tereny zabudowane i zurbanizowane – 726 ha (21%)
w tym: tereny mieszkalne – 427 ha
tereny przemysłowe – 4 ha
inne tereny zabudowane 0 4 ha
zurbanizowane tereny niezabudowane – 10 ha
tereny rekreacyjno-wypoczynkowe – 19
drogi – 188 ha
koleje – 73 ha
inne – 2 ha
Grunty pod wodami – 5 ha
w tym: powierzchniowymi płynącymi – 5 ha
Użytki ekologiczne – 0 ha
Nieużytki – 32 ha
Tereny różne – 4 ha

Bibliografia:

1. Leszek Zygner: Mława – miasto pogranicza, Ciechanów, 2002
2. Leszek Zygner: Przemowa [w:] Mława. Twoje miejsce, twój czas, Ciechanów
3. https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Mlawa;3942285.html, dostęp 27.04.2018