Więzienie powiatowe przy obecnej ul. Narutowicza w Mławie powstało w 1889 r., gdy nasz region doświadczał wzmożonych działań rusyfikacyjnych ze strony zaborcy.
Jak podaje w swojej książce „Mława – miasto pogranicza” historyk Leszek Zygner, osadzano tam zarówno pospolitych przestępców, dopuszczających się m.in. kradzieży, gwałtów czy zabójstw, jak też więźniów politycznych sprzeciwiających się ówczesnej władzy. Największych represji więźniowie doświadczali jednak w okresach okupacji hitlerowskiej i stalinizmu (w czasie II wojny światowej znajdował się tu obóz pracy, z którego 17 stycznia 1945 r. wywieziono więźniów na miejsce straceń na Kalkówce). „Wówczas to bowiem miejsce sprawiedliwości zajął terror i cierpienie mławian i okolicznych miejscowości” – czytamy u Leszka Zygnera (dz. cyt., s. 84).
Obecnie w budynku dawnego więzienia mieści się siedziba mławskiego oddziału Archiwum Państwowego w Warszawie. O jego działalności można przeczytać TUTAJ.
KN
fot.: Archiwum Państwowe w Warszawie, Oddział w Mławie